- Analiza wpływu źródeł rozproszonych na pracę sieci średniego napięcia (DOI 10.15199/74.2022.1.1) Karol Świerczyński, Bartosz Brusiłowicz, Marcin Habrych
Słowa kluczowe: elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa, mikrosieci, rozproszone źródła energii, sieć średniego napięcia
Artykuł przedstawia główne problemy związane z instalowaniem coraz większej liczby źródeł rozproszonych w sieciach SN. Przedstawiono analizę porównawczą aktów prawnych stosowanych w różnych krajach i regulujących proces przyłączania źródeł rozproszonych do sieci SN oraz ich warunki pracy. Zwrócono także uwagę na wpływ źródeł odnawialnych na pracę sieci średniego napięcia i działanie urządzeń EAZ. Opisano ponadto nietypową awarię, związaną z pracą OZE. Przedstawiono również koncepcje pracy mikrosieci, pozwalające lepiej wykorzystać odnawialne źródła energii.
Sieci średniego napięcia, zwane dystrybucyjnymi, zasilane są z sieci 110 kV przez stacje elektroenergetyczne, tzw. GPZ-ty (Główne Punkty Zasilające). Najczęściej są to stacje rozdzielcze wykonane w układzie H, wyposażone w dwa transformatory 110 kV/SN. Typowa rozdzielnica średniego napięcia składa się z dwóch sekcji, które w razie potrzeby mogą zostać połączone z wykorzystaniem sprzęgła. Sieci dystrybucyjne pracują zazwyczaj promieniowo. Oznacza to, że są jednostronnie zasilane, a przepływ mocy odbywa się najczęściej jednokierunkowo.
- Monitorowanie stanu wyłączników przez sterownik polowy (DOI 10.15199/74.2022.1.2) Waldemar Chmielak, Tadeusz Daszczyński
Słowa kluczowe: monitorowanie stanu, diagnostyka urządzeń, wyłącznik próżniowy
W artykule przedstawiono wyniki prac badawczych dotyczących możliwości monitorowania przez sterownik polowy parametrów pracy wyłączników w celu oceny ich stanu technicznego. Przedstawiono metody pozwalające na weryfikację funkcjonalności wyłączników oraz parametry, które mogą podlegać monitorowaniu. Zaprezentowano też propozycję wymagań dla karty pomiarowej sterownika i algorytmu wnioskującego. Przedstawione wyniki zostały uzyskane w badaniach rozwojowych, do których użyto wyłączników próżniowych typu e2BRAVO i sterowników polowych e2TANGO firmy ELEKTROMETAL ENERGETYKA.
Monitorowanie stanu technicznego wyłączników wysokiego napięcia wydaje się być istotnym zagadnieniem w energetyce zawodowej, pozwalającym na zapewnienie wysokiej niezawodności tych kluczowych urządzeń.
- Zmiana impedancji ciała człowieka powodowana temperaturą i wilgotnością względną powietrza w środowisku (DOI 10.15199/74.2022.1.3) Stefan Gierlotka
Słowa kluczowe: impedancja ciała człowieka, klimat dołowy, wypadki elektryczne
Specyficzne warunki klimatyczne powodują dużą podatność organizmu człowieka na skutki działania prądu rażeniowego w wypadkach elektrycznych. Samopoczucie i szybkość występowania zmęczenia oraz obfitość pocenia się człowieka zależą od wzajemnego układu: temperatury, wilgotności i prędkości powietrza w wyrobisku. Występujące w wypadkach patologiczne skutki porażenia człowieka prądem elektrycznym są uwarunkowane wartością napięcia dotykowego i impedancją ciała w chwili rażenia. W artykule przedstawiono zmiany wartości impedancji ciała człowieka powodowane wpływem temperatury i wilgotności powietrza w środowisku.
Analiza przyczyn i skutków wypadków elektrycznych wymaga określenia trzech czynników: wartości napięcia rażeniowego, drogi przepływu prądu w ciele człowieka i wartości jego natężenia. Ustalenie wartości napięcia rażeniowego nie stanowi zazwyczaj problemu dla osób prowadzących postępowanie powypadkowe. Trudniejszą sprawą jest określenie drogi przepływu prądu rażeniowego w ciele poszkodowanego. Zazwyczaj, po tzw. znamionach prądowych, można ustalić na ciele poszkodowanego miejsce dotyku do elementu pod napięciem. Większą trudność sprawia ustalenie drugiego miejsca na ciele poszkodowanego, przez które przepłynął prąd rażeniowy.
- Polscy inżynierowie elektrycy w 1936 r. (DOI 10.15199/74.2022.1.4) Dariusz Świsulski
Słowa kluczowe: Polska przed II wojną światową, historia elektrotechniki, historia szkolnictwa technicznego, historia polskiego przemysłu elektrotechnicznego
Na podstawie notek biograficznych ponad 1000 osób przedstawiono stan kadry inżynierskiej w zakresie elektrotechniki w 1936 r. Podano uczelnie, w których wykształcenie zdobywali polscy inżynierowie elektrycy. Omówiono liczbę osób z dyplomem inżyniera elektryka zamieszkujących poszczególne rejony przedwojennej Polski. Podano miejsca pracy w różnych dziedzinach działalności inżynierskiej. Omówiono zaangażowanie w działalność Związku Polskich Inżynierów Elektryków oraz liczbę kobiet inżynierów elektryków.
Początki prac nad elektrotechniką sięgają przełomu XVIII i XIX w., kiedy swoje badania prowadzili: Michael Faraday, Luigi Galvani, Alessandro Volta czy André Marie Ampère. Jej praktyczne wy- korzystanie rozpoczyna się od drugiej połowy XIX w., doprowadzając do wydzielenia odrębnej dziedziny nauki i techniki. Od początku XX w. elektryczność była stosowana coraz powszechniej – powstawały nowe elektrownie, będące źródłem prądu dla produkowanych coraz liczniej urządzeń elektrycznych [6]. Do budowy powstających w szybkim tempie elektrowni, konstrukcji nowych urządzeń zasilanych energią elektryczną i ich produkcji, potrzebna była odpowiednio wykształcona kadra.